სხვაობა ხელფასში. ქალის ანაზღაურება კაცისას თითქმის ყველა სექტორში ჩამორჩება და ეს წლებია, დიდი პრობლემაა არა მარტო საქართველოში, არამედ მთელს მსოფლიოში. გენდერული დისბალანსი იგრძნობა ნებისმიერ სამსახურში. აღნიშნული შესაძლოა ორი ფაქტორით იყოს გამოწვეული: პირველი - დანამატებსა და პრემიებს უფრო ხშირად მამრობითი სქესის წარმომადგენლები იღებენ და მეორე, - ქალები ძირითადად განათლების სფეროში მუშაობენ, სადაც ტრადიციულად ანაზღაურება სხვა სფეროებთან შედარებით დაბალია. ეს ორი ფაქტორი საშუალო ხელფასს დაბლა წევს. დასაქმებული ქალები უმეტესად დაბალკვალიფიციურ საქმეს ასრულებენ, მიუხედავად მათი განათლების ხარისხისა. უდიდესი ნაწილი წარმოდგენილია არა გადაწყვეტილების მიმღებ პოზიციაზე, არამედ ქვედა რგოლის მუშაკად. მართალია, ქალები ხშირად ყველაზე შრომატევად საქმეს ასრულებენ, მაგრამ ისინი ნაკლებად ჩანან და ნაკლებად ხდება მათი დაწინაურება თავიანთი შრომის შესაბამისად. როდესაც საქმე ხელფასს ეხება, დამატებითი საათების ანაზღაურების ჩათვლით, ყოველ მეხუთე ქალს უთანასწორო მოპყრობა უგრძნია.
ეს პირობითად ნათიაა, ერთ -ერთი მაღაზიათა ქსელის კონსულტანტი. 4 წელია ამ პოზიციაზე მუშაობს. სამსახურის დაკარგვის შიშით, კამერასთან გამოჩენა არ ისურვა. ფიქრობს, რომ დაბალი ხელფასი იმის გამო აქვს, რომ ქალია. ნათია სხვა ბევრი ქალის მსგავსად დისკრიმინაციულ მიდგომებს ყოველდღიურად გრძნობს.
ნათია ერთადერთი არ არის, ვისაც კაცი ხელმძღვანელის დირექტივების შესრულება უწევს და ანაზღაურებაც მამრობით სქესთან შედარებით დაბალი აქვს. სწორედ ეს რეალობაა ასახული საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგებში.
რა იწვევს გენდერულ დისბალანსს ანაზღაურების ნაწილში ანუ რატომ არ აქვს ქალს და კაცს თანაბარი ანაზღაურება თანაბარი შრომის პირობებში? გენდერული დისკრიმინაცია შრომის ბაზარზე კონსტიტუციის 42-ე მუხლმა გამოიკვლია. ორგანიზაციაში რამდენიმე მიზეზს ასახელებენ. მათ შორისაა მაღალანაზღაურებად პოზიციებზე კაცების დასაქმება და ხელფასების ზრდის მაღალი ტემპი კაცებისთვის.
დისკრიმინაციულ მიდგომებს ამჩნევენ აჭარის დასაქმების სააგენტოშიც. უწყების ხელმძღვანელი გვარწმუნებს, რომ პრობლემის აღმოსაფხვრელად ძალღონეს არ ზოგავენ. თემურ კახიძემ იცის, რომ სქესზე მნიშვნელოვანი კომპეტენციაა, თუმცა ამაში დამსაქმებლების დარწმუნება უჭირს. სწორედ ამიტომაცაა ათანაბარი ანაზღაურების ტენდენცია წლების განმავლობაში უცვლელი.
კომპეტენცია თუ სქესი? რატომ აკეთებენ არჩევანს დამსაქმებლები ამ უკანასკნელის მიხედვით ან რატომ ღირს ქალის შრომა იაფი? მართვის კომპანიის ხელმძღვანელი ამბობს, რომ დამსაქმებლები კაცებს უფრო ენდობიან.
დამსაქმებლები მაშინ ცდებიან, როცა კაცს ქალთან შედარებით უფრო პროდუქტიულ კადრად აღიქვამენ - ფიქრობენ ეკონომისტები. პაატა აროშის თქმით, შრომის ბაზარზე გენდერული დისბალანსის აღმოსაფხვრელად ისევ და ისე სტერეოტიპული მიდგომების შეცვლაა აუცილებელი.
პრობლემის აღმოსაფხვრელად სოციოლოგები მენტალობის შეცვლასთან ერთად საკითხის საკანონმდებლო დონეზე გადაჭრის აუცილებლობას ხედავენ. იაგო კაჭკაჭიშვილი ამბობს, რომ ქალის ტრადიციული როლიდან გამოსვლას ხელი ეკლესიამ არ უნდა შეუშალოს. სახელმწიფოს ვალდებულებას კი იმაში ხედავს, რომ თანაბარი სამუშაოს პირობებში თანაბარი ანაზღაურების გაცემა უზრუნველყოს. ამას ქვეყანას “ევროპის სოციალური ქარტიაც“ ავალდებულებს.
ვიდრე ქალები ამ პოზიციაზე არიან, გენდერული უთანასწორობის სკალაზე საქართველო პოზიციებს წლიდან წლამდე კარგავს და 2018 წლის მონაცემებით, მსოფლიოში 99-ე ადგილზეა, მეზობელი სომხეთისა და აზერბაიჯანის შემდეგ.
1
s
s
s