აუტიზმი, ანუ ნეიროგანვითარების დარღვევა. ეს არის ფსიქიკის ისეთი მდგომარეობა, როდესაც ინდივიდს, ხშირ შემთხვევაში, ჩაკეტილი ცხოვრება და გარემოსგან სრული მოწყვეტა ახასიათებს. ადამიანი, მის მიერვე შექმნილ სამყაროში ცხოვრობს. არ გამოხატავს ინტერესს გარშემომყოფებისადმი. დღემდე უცნობია გამომწვევი მიზეზები. აუტიზმის სპექტრის დარღვევის მქონე პირები, ერთმანეთისგან ხშირად განსხვავდებიან, თუმცა კომუნიკაციისა და სოციალიზაციის სირთულეები ყველასთვის საერთოა. რამდენი ასეთი მოქალაქე ჰყავს აჭარას, სტატისტიკა უცნობია. „მაცნე“ დღეს იმითაც დაინტერესდა, თუ როგორ უწყობს ხელს სახელმწიფო პროგრამები აუტიზმის სპექტრის მქონე მოზარდებს.
დავითი 26 წლისაა. მისი დიაგნოზი აუტიზმის სპექტრია. ამ დიაგნოზის მქონე ადამიანებს, განსხვავებული შესაძლებლობები და ფუნქციური დონეები აქვთ. ამას კადრებიც მოწმობს. დავითისთვის მუსიკა, დაკვრა და ხატვა ყველაზე მნიშვნელოვანია. სურს კარგი მუსიკოსი ან დიზაინერი გამოვიდეს.
3 წლის ასაკში შვილს, არაკომუნიკაბელურობა და განსხვავბული მიდგომები, დედამ შეამჩნია. მედეა .... ამბობს, რომ ამ ასაკში ბავშვს განმეორებითი მოძრაობები, საგნებისადმი არარეალური დამოკიდებულება, მეტყველების მოშლა და ეკრანზე დამოკიდებულება მკვეთრად აღენიშნმებოდა. ყვება, რომ 22 წლის წინ საქართველო ამ კუთხით, ინფორმაციის ვაკუუმში იყო. წლების განმავლობაში, შვილს, რეაბილტაციას საზღვარგარეთ საკუთარი სახსრებით უტარებდა. მედეა ამბობს, რომ ამ სპექტრის მქონე ადამიანებისა და მის ოჯახების მხარდასაჭერი პროგრამები, სახელმწიფოს, ფაქტიურად არ გააჩნია.
აუტიზმის დიაგნოზზე არსებული სტიგმა პირველად, რომ სპეციალური საჭიროების მქონე ბავშვების მშობლებმა უნდა დაარღვიონ ამაზე სპეც პედაგოგიც საუბრობს. მაია დიასამიძე ამბობს, რომ სპეციალურ ჯგუფში, სადაც იგი მუშაობს, სხვადასხვა ტიპის აუტისტები არიან. პედაგოგის თქმით, ასეთ ბავშვებთან მუშაობა და ნდობის მოპოვება დიდ ძალისხმევას მოითხოვს.
გამოხატვის ხარისხის მიხედვით , ყველაზე რთულ ფორმას აგრესიული ქცევა ახასიათებს. სუსტი ფორმა კი, პიროვნულ დარღვევებს ჰგავს, რომელიც შესაზლოა სწავლის უნარის დაქვეითებასთან იყოს დაკავშრებული. ფსიქოლოგები მშობლის მხრიდან, დროული რეაგირების საჭიროებაზე საუბრობენ. ქეთი დიასამიძის თქმით, მთავარი ადრეული დიაგნოსტიკაა.
ფსიქიატრები ამბობენ, რომ როცა დროულ, ფსიქოსოციალურ თერაპიას, მედიკამენტოზური ერთვის თან, კიდევ უფრო წინგადადგმული ნაბიჯია. მათივე თქმით, ხშირად მშობლები მედიკამენტოზურ თერაპიაზე, უარს აცხადებენ, რომელიც ძილის, ქცევის და სხვა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი მდგომარეობისთვისაა საჭირო.
ერთადერთი პროგრამა, რომელსაც ბათუმის მერია და აჭარის ჯანდაცვის სამინისტრო აუტიზმის სპექტრის მქონე ადამიანებისთვის ახორციელებს, ინდივდუალური გაკვეთილებია. 2011 წლიდან 2დან 18 წალმდე ასაკის ბავშვებისთვის ფსიქოლოგის, ლოგოპედის, პედაგოგის და სხვა სერვსების მიწოდება უფასოდ ხდება. იგი თვეში 15 გაკვეთილს ითვალსიწინებს.
2 აპრილი აუტიზმის შესახებ ცნობიერების ამაღლების მსოფლიო დღეა. თარიღი გაერთანებული ერების ორგანიზაციის ინიციატივით 2007 წლიდან აღინიშნება.
67
s
s
s