უკვე ხუთ წელზე მეტია, რაც საქართველომ ხელი მოაწერა ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულებას, რომლის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კომპონენტი ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმება იყო.
რა შეიცვალა ამ ხუთ წელიწადში? რა მოუტანა ამ შეთანხმებამ ქართველ მეწარმეებსა და ქართულ ეკონომიკას?
ისტორია # 1. ფერმერი სოფელ რუისპირიდან
გიორგი ალადაშვილი პირდაპირ ეთერში უყურებდა კადრებს, როდესაც საქართველოს მთავრობის წარმომადგენლები 2014 წლის 27 ივნისს ხელს აწერდნენ ევროპასთან ასოცირების ხელშეკრულებას.
ამბობს, რომ სულზე მოუსწრო ამ გადაწყვეტილებამ. სწორედ მაშინ ის საკუთარი მეურნეობის გაშენებას, ორგანული ღვინის ჩამოსხმასა და ევროპაში გატანას გეგმავდა.
„ეს მიწა მამა-პაპისგან მერგო, მაგრამ ჩემი საკუთრება არ არის. წინაპრებისგან დროებით მაქვს, რომ მოვუარო, კიდევ უფრო გავანოყიერო და უფრო ბარაქიანი დავუტოვო მომავალ თაობას – შვილებს, შვილიშვილებს“, – ამ სიტყვებით შემიძღვა გიორგი ალადაშვილი თავის ბიოდინამიკურ მამულში.
ეს ჩამწკრივებული ვაზის რიგები და ქვით-კირით ნაშენი მეურნეობა თელავთან ახლოსაა, სოფელ რუისპირში. თავზე კავკასიონის დათოვლილი ქედი ადგას და აქაურობას კიდევ უფრო ზღაპრულ იერს სძენს.
– რას ნიშნავს ბიოდინამიკური? – ვეკითხები.
_ ბიოდინამიკური ანუ ცოცხალი, ასი პროცენტით ორგანული და ნატურალური. აქ უსულო არაფერია. კედლებიც რიყის ქვითა და კირითაა ნაშენი და არა – რკინა-ბეტონით და ცემენტით. სინამდვილეში, ამ ყველაფერს გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს ჩვენს ჯანმრთელობაზე, მთელს ჩვენს ცხოვრებაზე. ევროპაში ამას დიდ ყურადღებას უთმობენ,“ – ამბობს ის.
90-იან წლებში, როდესაც საქართველოში სიღატაკის, ენერგოკრიზისის, კორუფციისა და პოლიტიკური არასტაბილურობის წლები იყო, გიორგი უკეთესი ცხოვრების საძიებლად ევროპაში გაემგზავრა.
მოგვიანებით შვეიცარიის ერთ-ერთ მაღალმთიან სოფელში მოხვდა, სადაც ადგილობრივებს ვენახი მოჰყავდათ. შვეიცარიელი მეურნეები ვაზს მთვარის კალენდრის მიხედვით უვლიდნენ და მხოლოდ ორგანულ ღვინოს აყენებდნენ.
მათგან გიორგიმ ბევრი რამე ისწავლა. სწორედ მაშინ შეიტყო პირველად ბიოდინამიკური მეურნეობის შესახებ, რომელიც შემდეგ საფუძვლიანად შეისწავლა და გადაწყვიტა, ეს წესი საქართველოში დაენერგა.
რუისპირში დაბრუნებულმა სოფელში დაუმუშავებელ, შეუწამლავ ნიადაგს დაუწყო ძებნა. ადგილობრივებს უხსნიდა, რომ იმ რაოდენობის ჰერბიციდები, პესტიციდები და შხამ-ქიმიკატები, რასაც ისინი მოსავლიანობის გაზრდისთვის იყენებდნენ, სახიფათო იყო – იფიტებოდა ნიადაგი, იწამლებოდა ნაყოფი.
„ყველაზე მეტად მაღიზიანებს, როცა ამის პასუხად მეუბნებიან, რომ მოსავალი გასაყიდად უნდათ და სახლში არ ტოვებენ. შე დალოცვილო, ვინც იყიდის, იმას რას ერჩი?! სანამ ასეთი მიდგომა გვექნება და ხარისხს არაფრად ჩავაგდებთ, ევროპაში ჩვენი ფეხი არ იქნება,“ – ემოციურად საუბრობს გიორგი, თან ბაღჩის მოწნულ ღობეს, უშნოდ რომ გადაწოლილა, ასწორებს და საგულდაგულოდ ამაგრებს.
თავდაპირველად თანასოფლელები ფიქრობდნენ, რომ შვეიცარიიდან რუისპირში დაბრუნებული გიორგი თავისი ახირებებით უბრალოდ ყურადღებას იპყრობდა.
არ იღებდნენ მის შენიშვნებს ვაზის შეწამვლასთან დაკავშირებით; ვერ ხვდებოდნენ, რატომ აგროვებდა სოფლის ველ-მინდვრებში გვირილას, ჭინჭარს და მათგან რატომ ამზადებდა შესაწამლ საშუალებებს, როცა ვაზისთვის საჭირო შხამ-ქიმიკატები ასეთი ხელმისაწვდომი იყო; რატომ იკვლევდა ტრადიციული ქვევრის ღვინის დაყენების პრინციპებს ასეთი მონდომებით, როცა თანამედროვე პლასტმასის კასრები ასე მოსახერხებელი იყო ტონობით მაჭრის დასაღვინებლად.
რამდენიმე წლის შემდეგ, როცა გიორგის მარანში ჩამოსხმული რუისპირის ქვევრის ღვინო შვეიცარიაში, იტალიაში, საფრანგეთში და სინგაპურშიც კი პირწმინდად გაიყიდა, მერე მიხვდნენ, რომ ევროპიდან დაბრუნებული თანასოფლელისთვის უნდა მოესმინათ და ახლა რჩევის საკითხავადაც კი დადიან.
დღეს გიორგი ალადაშვილს 11 მუდმივი თანამშრომელი ჰყავს. სეზონურ სამუშაოზე ოცამდე ადგილობრივს ასაქმებს.
„გიომ იმდენი რამ გვასწავლა. სულ განსხვავებული მიდგომები აქვს, – გვიყვება რეზო, მეურნეობის ყველაზე ახალგაზრდა თანამშრომელი, – სულ ხელით ვმუშაობთ. ვაზთან ტრაქტორს არ გააჭაჭანებს, ვენახში მობილური ტელეფონითა და თამბაქოთი შესვლას გვიკრძალავს – ყურძენს ავნებსო“.
გიორგის იმ სახელმწიფო პროგრამებზე ვეკითხებით, რომლებიც სოფლის მეურნეობის მხარდასაჭერად ქვეყანაში ხორციელდება.
ამბობს, რომ სოფლის მეურნეობის სექტორში თითქმის არც ერთი სახელმწიფო პროგრამა სათანადოდ არ მუშაობს.
„მეღვინეობაში გამოუცდელ ხალხს ერთი-ორი ათასი ლარით აფინანსებენ და ურთულეს ვალდებულებებს აკისრებენ. ამით ახალბედა მეურნეებსაც ღუპავენ და შემდგომში მათი პროდუქციის მომხმარებლებსაც. სოფლის მეურნეობას ასე ვერასოდეს განავითარებენ„ – ამბობს ის.
„სახელმწიფო რომ რეალურად ეხმარებოდეს მეწარმეებს, ჩემი ბიზნესის გაფართოებისთვის სესხი 11.5 პროცენტში უნდა მქონდეს აღებული?! ან ჩემს მეურნეობამდე, რომელსაც ყოველდღიურად ამდენი ტურისტი სტუმრობს, ასეთი ოღრო-ჩოღრო გზა უნდა მოდიოდეს?!“ – კითხულობს ის.
ამბობს, რომ მეღვინეობით დაინტერესებულ უამრავ ადამიანს ხვდება. ყველას უნდა მისი გამოცდილება გაიზიაროს, რომ პროდუქცია ევროპაში გაიტანოს.
„ჩემი ცოდნის ასივე პროცენტი საქართველოში ჩამოვიტანე. ჩემი პროდუქციის ასივე პროცენტი უცხოეთში გადის. ჩემი შემოსავლის ასივე პროცენტი საქართველოში ბრუნდება. სამწუხარო ის არის, რომ ყველა მხოლოდ მოგებაზე მეკითხება. პროდუქციის ხარისხზე და კეთილსინდისიერ სამუშაოზე შეკითხვას არავინ სვამს. არადა ევროპაში სწორედ ხარისხიანი პროდუქტი ფასობს,“ – ამბობს ის.
უფრო მეტი წაიკითხეთ ბმულზე
მასალა